Bölge ve tarihi hakkında
Antalya-Elmalı-Fethiye arasını birleştiren bir hattın güneyinde uzanan ve bugün "Teke yarımadası", olarak bilinen bölge, eski Likya uygarlığının ana vatanıdır.
Likya en eski Akdeniz uygarlıklarından birisidir. Bilinen en eski yerleşkeler İÖ 3000 den önceye tarihlenir. Hititlerin Anadolu'ya gelmesinden önce, bu bölgenin ilk yerleşimcileri Likyalıların ataları olan "Luwis"lerdi. Hint-Avrupa dil ailesine ait olan kendi dillerini konuşurlardı. Eski Mısır ve Hitit tabletlerinde, bu halk "Lucas" olarak isimlendirilmiştir.
Tarih sahnesinde ilk önce Kadeş savaşında Mısırlılara karşı Hitit'lerin ve Truva savaşında da "Akhalar"a karşı Truvalıların ve Kral Priamosun müttefiki olarak göründüler.Likya yerleşkelerindeki arkeolojik bulgular MÖ 800'e kadar geri gider. İlk yerleşenler, daha doğudaki güçlü Hitit krallığının kültür ve dil'inden aşırı bir şekilde etkilendiler. Daha sonra Likya kültürü, yerli, Yunan ve Pers stillerinin kendine özgü bir karmaşığı haline geldi.
Likyalılar, İÖ 1200 ve İS 600 arasında ekonomik olarak parladılar, karada ve suda izlerini bırakan zengin bir uygarlık oluşturdular. Daha sonra Yunan ve Pers yönetimlerini takiben Likya, pekçok yüzyıl boyunca Roma imparatorluğunun parçası oldu. Bu etki altında, Likya önemli bir biçimde Bizans, Hristiyan dünyasının bir parçası oldu.
İS 1000 ve 1900 arası Arap akıncılarının kıyıdan hücumları ve dağlık Likya bölgesini ihmal eden Osmanlı imparatorluğunun işgali nedeniyle ekonomik düşüş dönemidir. Bu ihmal, Likya'yı, Türkiye'nin tarihi tadlarla dolu keşfedilmemiş incilerinden biri yaptı.
Aşağıda Likya uygarlığının bazı önemli kilometre taşları ve olayları var. Bunlar kronolojik sıra ile verilmişlerdir:
İÖ. 1400. Kıbrıs adasına karşı korsanlık hareketleri ile Likyalıların tarih sahnesinde ilk görünüşleri.
İÖ. 545. Likya'nın Pers General Harpagos tarafından işgali ve Xanthus katliamı.
İÖ. 380-362. Limira Prensi Pericles'in "Likya Konfederasyon"'u yaratma gayretleri.
İÖ. 333. Likya şehirlerinin Büyük İskender tarafından (herhangi bir savunma olmadan) fethi.
İÖ. 310-197. Bölgenin Mısır'ın Ptoleme hanedanı tarafından işgali.
İÖ. 200-100. "Likya Konfederasyonu"nun kuruluşu - en başarılı dönem.
İÖ. 100. Likya tarihinde karmaşa. - iç karışıklıklar.
İS. 41. Likya şehirlerinin politik olarak İmparator Claudius tarafından yönetimi ve ikinci Xanthus katliamı.
İS. 141-240. İki vahşi zelzele Likya şehirlerini harabe haline döndürdü.
İS. 300-600. Bizans üstünlüğü sağladıkça Likya şehirleri önemlerini kaybetmeye başladılar.
İS. 700. Bölgeye ve özellikle kıyı şehirleri üzerine devamlı Arap akınları, Likya şehirlerinin tüm önemlerini kaybederek birer birer köyler haline dönmelerine sebep oldu.
İS. 1071. Selçuk Türkleri'nin Anadolu'ya girişleri ve dağlık bölgelerde Türkmen yerleşimleri. Likya'lılar tarih sahnesinden yokoldular. |
Likya'lıların en önemli özelliği, anıtsal mezarlarına verdikleri önemdir. 1842 de Charles Fellows tarafından İngiltere'ye götürülen ve bugün British Museum'da teşhir edilmekte olan Nereid'ler anıtı (ve diğer kutsal nesneler)'in eski dünyanın yedi harikasından biri olan Halicarnassus Mozolesi'nin inşasında bir model olarak hizmet ettiğine inanılmaktadır. Bazı mezarların kralların son istirahat yeri olduğu bilinmesine rağmen (örneğin Telmessus/Fethiye'de Amyntas'ın mezarı) sayısız mezarların varlığı, bazı zengin vatandaşların da ölümlerinden önce inşa edilen bu tip mezarları olduğunu akla getirmektedir. Mezarların tiyatrolara yakınlığı da cevaplanmamış bir soru yaratmaktadır.
Hemen hemen her Likya şehri bir tiyatroya sahipti ve bugünkü Likya'da elliden fazla tiyatro ziyaret edilebilir. Kültürel altyapının şaşırtıcı yoğunluğu, Likya'lıların oldukça uygar insanlar olduklarına işaret etmektedir.
Likya Ligi kesinlikle, tarihte kaydedilen en erken demokrasi şekillerinden biridir.
İÖ 1400'de kararlı Hint-Avrupalılar Theimiussa'dan (Üçagiz -Likyalıların mezarları ile beneklenmiş küçük bir balıkçı köyü), Girit'e hareket ettiler. Homer , Iliada'da bunlardan Truva savaşında Truvalıların müttefiki olarak bahseder. Herodotus'da savaşma güçlerine refere eder; işgalci bir güce teslim olmaktansa intihara teşebbüsü tercih ettiklerini bildirir.
Demre ve Likya hakkında aşağıdaki adreslerden daha detaylı bilgi elde edebilirsiniz:
http://namastefood.tripod.com